Wskaźnik EP (energia pierwotna) to kluczowy parametr świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Określa on ilość nieodnawialnej energii pierwotnej potrzebnej do zaspokojenia standardowego zapotrzebowania na energię użytkową budynku. W praktyce ma on ogromne znaczenie przy sprzedaży, wynajmie czy ubieganiu się o pozwolenie na użytkowanie nowego budynku. Wysoki wskaźnik EP może oznaczać niską efektywność energetyczną, a co za tym idzie – wyższe koszty eksploatacji i trudności z uzyskaniem korzystnych warunków finansowania.
Dobrą wiadomością jest to, że wskaźnik EP można poprawić bez konieczności gruntownej przebudowy obiektu. Poniżej przedstawiam pięć rzeczywistych scenariuszy, które pozwalają obniżyć wartość EP w istniejących budynkach.
1. Wymiana źródła ciepła na bardziej efektywne
Jedną z najprostszych i najskuteczniejszych metod poprawy wskaźnika EP jest modernizacja systemu ogrzewania. Wymiana starego kotła węglowego lub gazowego na pompę ciepła, kondensacyjny kocioł gazowy lub system hybrydowy znacząco obniża zapotrzebowanie na energię pierwotną.
Wskaźnik EP uwzględnia rodzaj paliwa – im bardziej odnawialne źródło energii, tym lepszy wynik. Przykładowo, pompa ciepła zasilana energią elektryczną ze źródeł OZE (np. fotowoltaika) może drastycznie obniżyć ten wskaźnik.
2. Montaż instalacji fotowoltaicznej
Produkcja energii elektrycznej na potrzeby budynku z odnawialnych źródeł pozwala częściowo uniezależnić się od energii z sieci i tym samym zmniejszyć ilość energii pierwotnej zużywanej przez obiekt. Nawet instalacja o mocy kilku kilowatów może wpłynąć korzystnie na wartość EP, zwłaszcza w budynkach jednorodzinnych.
Należy pamiętać, że fotowoltaika poprawia wskaźnik EP tylko wtedy, gdy energia zużywana jest w budynku – nadwyżki oddane do sieci nie są w pełni zaliczane do bilansu.
3. Wymiana oświetlenia na energooszczędne
W przypadku budynków usługowych i biurowych o dużej powierzchni użytkowej oświetlenie może stanowić znaczną część całkowitego zużycia energii. Zastąpienie przestarzałych opraw LED-ami oraz zastosowanie automatyki oświetleniowej (czujniki ruchu, czujniki zmierzchu) pozwala ograniczyć zużycie energii końcowej i tym samym poprawić wskaźnik EP bez naruszania konstrukcji budynku.
4. Modernizacja wentylacji – odzysk ciepła
Kolejnym elementem, który można zmodernizować bez generalnego remontu, jest system wentylacyjny. Zainstalowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja) pozwala ograniczyć straty cieplne i znacząco poprawia parametry energetyczne budynku. Co ważne – możliwe jest wprowadzenie takiej instalacji również w starszych budynkach bez konieczności przebudowy ścian zewnętrznych.
5. Częściowe docieplenie newralgicznych elementów
Jeśli kompleksowa termomodernizacja elewacji nie wchodzi w grę (np. ze względu na koszty lub uwarunkowania prawne), możliwe jest wykonanie punktowego docieplenia elementów konstrukcyjnych, takich jak stropodachy, stropy nad piwnicami czy ściany szczytowe. Nawet takie częściowe działania mogą obniżyć zapotrzebowanie budynku na energię końcową, co w połączeniu z innymi działaniami przełoży się na poprawę EP.
Ekspertyza, która się opłaca
Poprawa wskaźnika EP nie zawsze wymaga rewolucji w strukturze budynku – często wystarczy dobrze przemyślana modernizacja wybranych systemów lub instalacji. Aby działania te przyniosły oczekiwane rezultaty, konieczne jest jednak przeprowadzenie dokładnej analizy charakterystyki energetycznej budynku oraz dobór najbardziej opłacalnych rozwiązań.
